Λοιπόν ήμουν ένας από αυτούς. Από τους ανθρώπους που γοητεύονταν παθιασμένα από ένα χρώμα, μια ιδέα οδηγό, έναν άνθρωπο, ένα σύμβολο, μια φωνή. Οφείλω να πω πως δεν το έπαθα ακούσια καμία απ’ όλες τις φορές που υπερασπιζόμουν, ψυχή τε και σώματι, κάτι. Για να είμαι ειλικρινής, γνώριζα τον εθισμό μου και μάλιστα έλεγα από μέσα μου «γιατί όχι;».
Πλέον πέρασα στην αντίπερα όχθη. Είδα πράγματα, μίλησα με ανθρώπους και γνώρισα τους ανθρώπους, παρατήρησα τη φύση μας και τη ροπή μας προς τον εγωκεντρισμό. Έπαθα, έμαθα, μάζεψα εμπειρίες και επανήλθα.
Το να αναθεωρείς ή και να μετανιώνεις δεν είναι κακό. Πιστέψτε με, επιβάλλεται. Ένας άνθρωπος που παραμένει αμετανόητος και κλεισμένος πίσω απ’ τα κάγκελα των απόψεων και των ιδεοληψιών του, διαμορφώνει ένα πολύ μικρό πακέτο. Είναι ένας άνθρωπος τυφλός, κωφός και απελπιστικά μόνος. Κάπως έτσι δεν το έλεγε άλλωστε και ο John Ruskin; «Όταν ένας άνθρωπος κλείνεται στον εαυτό του, διαμορφώνει ένα πολύ μικρό πακέτο.»
Και αυτό μπορεί να έχει να κάνει με όλες τις πτυχές της ζωής. Στην πολιτική, την φιλία, τις σχέσεις, τα θέλω μας. Ένα πράγμα μπορείς και πρέπει να υπερασπιστείς περισσότερο απ’ αυτό που πιστεύεις: την αβεβαιότητα σου για αυτό.
Άκουσα βέβαια και τον αντίλογο. Ένα άτομο που αφορίζει και ακυρώνει το παρελθόν του δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα άτομο που αφορίζει και ακυρώνει τον ίδιο του τον εαυτό. Και το να ακυρώνεις, έσενα τον ίδιο, τις πράξεις σου και την πορεία σου δεν σε τιμά. Σίγουρα, η διαπίστωση αυτή δεν στερείται λογικής βάσης. Φοβάμαι όμως πως ένεχει και ισχυρές δόσεις εγωκεντρισμού (σας μίλησα για τη ροπή που τρέφουμε προς αυτόν) και θα μου επιτρέψετε να προσθέσω, και δειλίας. Αν δειλιάσουμε να παραδεχθούμε τα λάθη μας, να μην τολμήσουμε να δούμε την αντίθετη πλευρά και να μην στρίψουμε το τιμόνι όταν βλέπουμε πως ο δρόμος μας καταλήγει σε αδιέξοδο ή και γκρεμό, τι παραπάνω θα κερδίσουμε από τέρψη του αχόρταγου εγωισμού μας και εν τέλη την λιποταξία απ’ τον πραγματικό μας αγώνα, όπως κι αν ορίζεται αυτός. Και τι πειράζει να ακυρώσω το εγώ μου, αν δεν συμφωνώ πλέον με αυτό; Τώρα που το σκέφτομαι όχι δεν πειράζει. Απλά θέλει πολλή δύναμη και θάρρος. Ναι, αλλά πώς θα πάμε παρακάτω χωρίς αυτά; Ας τολμήσουμε…
Οφείλουμε λοιπόν να αλλάζουμε απόψεις και πιστεύω, όταν το αισθανόμαστε. Έτσι οριζόμαστε, ως ενεργά σκεπτόμενα όντα, χωρίς παρωπίδες και με ανοιχτούς ορίζοντες. Απαίτηση των καιρών μας όπως είναι άλλωστε για εμάς τους νέους, που οι κοινωνίες μας προσδοκούν την αλλαγή και την πρόοδο από εμάς. Πώς θα τις επιφέρουμε διαφορετικά φίλοι μου, φυλακισμένοι σε συνήθειες του χτες;
Υ.Γ. Δεν υπάρχει «πισωγύρισμα», παρά μόνο «καινούρια αρχή». Όπως και στη δημοκρατία, αλλά και στη ζωή, δεν υπάρχουν αδιέξοδα ούτε και μονόδρομοι.
